حجت الاسلام دکتر سعید بهمنی عضو هیئت علمی پژوهشکده قرآن در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، روز گذشته در سالن غدیر مرکز همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی قم، در آیین رونمایی از پوستر اولین همایش بین المللی «امت تمدن در قرآن»، پیرامون خوانش تمدنی قرآن، اظهار داشت: مبانی اگر درست باشند می‌توانند فروعی را به بار بیاورند که سر به آسمان داشته باشد؛ مبانی شامل دو قسم  تصوریه و تصدیقیه هستند.

وی با بیان این‌که در خوانش تمدنی قرآن دنبال دلالت‌های قرآن بر تمدن و امر تمدنی هستیم، گفت: اولین مبنایی که موجب شده ما به سراغ قرآن برویم این است که لفظ و معنای قرآن الهی است و دوم این‌که حقانیت دارد و خطاناپذیر است. مبنای سوم این است که قرآن مرجعیت شأنی دارد، یعنی اگر در این کتاب الهی مطلبی علمی باشد قبل از گشودن کتاب و مطالعه‌اش، آن را بر یافته علمی بشر مقدم بدانیم و این تقدم را بپذیریم.

حجت الاسلام بهمنی دیگر مبانی نظری را برشمرد و خاطرنشان کرد: مبنای چهارم واقع نمایی قرآن است که از واقعیت هستی خبر می‌دهد و مبنای پنجم فهم پذیری قرآن است؛ ما  قرآن را فهم پذیر می‌دانیم چراکه در غیر این‌صورت حجت بر بشر تمام نمی‌شد. ششمین مبنا این است که وجود علم انسانی در قرآن را پذیرفتیم چون تمدن یک امر انسانی است و با اراده انسان ایجاد می‌شود.

عضو هیئت علمی پژوهشکده قرآن در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، افزود: مبنای هفتم پذیرش وجود داده‌های تمدنی در قرآن و مبنای آخر پذیرش امکان کشف و استخراج داده‌های تمدنی از قرآن است که این امری امکان پذیر است.

وی با بیان اینکه برخی از مبانی دیگر از سنخ هستی شناختی هستند، گفت: جمعیت، سرزمین و هویت و ... مقومات تمدن هستند؛ هویت فصل مقوم تمدن‌ها است و جهان بینی ما هویت ما را تعیین می‌کند.

عضو هیئت علمی پژوهشکده قرآن در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تمدن را امری کُند و تاریخی و نه امری دفعی دانست و بیان داشت: شکل گیری تمدن یک امتداد تاریخی بزرگی می‌خواهد و ما تمدن را شناخت پذیر می‌دانیم چراکه تمدن هم در فرآیندش و هم در تحصل، شناخت پذیر است.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا تمدن دینی امکان پذیر است؟ گفت: بله تمدن بر اساس دین امکان پذیر است؛ چراکه آموزه‌های دینی هویت را شکل می‌دهند و هویت فصل مقوم تمدن است. ما همچنین امکان مهندسی تمدن را پذیرفتیم چراکه کنش اختیاری انسان است.

حجت الاسلام  بهمنی با بیان این‌که تمدن با پیوستگی اجتماعی تلازم دارد، اذعان کرد: امکان رسیدن به نظریه تمدن وجود دارد چراکه تا نظریه نباشد علم ساخت پیدا نمی‌کند.